Xe xanh tại Việt Nam năm 2022 đã có những bước tiến nào?

Năm 2022 thị trường ô tô Việt đã chứng kiến hàng loạt mẫu xe xanh đổ bộ, từ xe hybrid, thuần điện cho tới xe dạng concept. Đi kèm theo đó là các chính sách hỗ trợ xe điện có hiệu lực cũng giúp tạo tiền đề để xe xanh phát triển. 

Xu hướng xe xanh đang dần trở thành xu hướng toàn cầu, và tại thị trường Việt Nam cũng đang có những tín hiệu đáng mừng. Vậy trong năm 2022, xu hướng này đã có những bước tiến nào quan trọng tại Việt Nam?. 

Xe hybrid đồng loạt được giới thiệu

Bên cạnh xe thuần điện thì xe hybrid đang dần trở nên phổ biến hơn với người dùng Việt trong năm 2022. Minh chứng là trong năm qua được nhiều nhà sản xuất ra mắt, đồng thời có giá bán dễ tiếp cận hơn thời gian trước.

Trong đó, phân khúc bình dân có sự xuất hiện của Suzuki Hybrid Ertiga sử dụng hệ truyền động hybrid nhẹ (mild-hybrid) với giá đề xuất từ 539-678 triệu đồng, qua đó trở thành mẫu xe hyrid rẻ nhất tại Việt Nam.

Thuộc khoảng giá cao hơn là mẫu xe Nissan Kicks e-Power với giá từ 789-858 triệu đồng. Cũng được xếp vào nhóm xe lai, song điểm đặc biệt của mẫu SUV đô thị này lại nằm ở việc dùng hệ thống hybrid nối tiếp. Trong đó, động cơ xăng chỉ đóng vai trò làm máy phát cho động cơ điện và xe sẽ vận hành hoàn toàn bằng năng lượng điện.

Toyota cũng là một trong những hãng tích cực giới thiệu xe hybrid tới người dùng Việt. Cụ thể sau mẫu Corolla Cross 1.8HV, thương hiệu Nhật Bản đã tiếp tục phân phối biến thể hybrid của hai mẫu sedan Camry và Corolla Altis.

Vào những tháng cuối năm, KIA Sorento cũng chính thức có thêm phiên bản hybrid (HEV) và hybrid sạc ngoài (PHEV) với giá dao động từ 1,399-1,759 tỷ đồng. Trong sự kiện khánh thành nhà máy Hyundai số 2, tập đoàn Thành Công cũng xác nhận Hyundai Santa Fe Hybrid sẽ được lắp ráp tại Việt Nam. Thông tin về mẫu xe này hiện cũng đã xuất hiện trên trang web của Cục Đăng kiểm.

Song song đó, những mẫu ô tô hybrid thuộc các thương hiệu hạng sang được phân phối chính hãng cũng đa dạng hơn so với trước đây. Trong đó, các dòng Lexus IS, ES, NX, RX và LS hiện đều đã có phiên bản hybrid tại Việt Nam. Hãng xe Thuỵ Điển Volvo cũng góp mặt với hai mẫu SUV XC60 Recharge và XC90 Recharge, dùng hệ thống hybrid sạc ngoài.

Ô tô điện trở thành tâm điểm 

Trở lại sau 2 năm gián đoạn vì dịch Covid-19, Triển lãm Ô tô Việt Nam 2022 (VMS 2022) đã có sự góp mặt của hàng loạt mẫu ô tô thuần điện mới. Điểm nhấn chính là việc chiếm tới 6/14 thương hiệu tham gia trưng bày xe xanh.

Trong đó, 2 mẫu xe thuần điện chính thức bán ra sau khi ra mắt tại VMS 2022 là Audi e-tron SUV có giá khởi điểm 2,97 tỷ đồng và Mercedes-Benz EQS giá từ 4,839-5,959 tỷ đồng. 

Ngoài ra, tại VMS 2022 còn có sự xuất hiện của rất nhiều những mẫu xe điện tới từ thương hiệu phổ thông như Toyota bZ4X, MG4 hay MG Marvel R. Cùng với đó là cả mẫu ô tô điện ý tưởng LF-Z của hãng xe sang Lexus.

Các hãng không tham dự Triển lãm ô tô như Hyundai hay VinFast cũng đều liên tiếp ra mắt ô tô điện tại thị trường Việt trong năm 2022. Đơn cử có Hyundai Ioniq 5 được giới thiệu vào hồi cuối tháng 4. Trong khi đó ngày 15/7/2022, VinFast đã dừng sản xuất xe xăng và đồng thời chuyển đổi hoàn toàn sang sản xuất và kinh doanh xe điện.

Vào ngày 10/9, hãng xe Việt tiến hành bàn giao 100 chiếc SUV thuần điện VinFast VF 8 đầu tiên cho những khách hàng đặt cọc sớm nhất. Tiếp đó vào ngày 25/11, VinFast xuất khẩu lô ô tô điện đầu tiên ra thị trường quốc tế với 999 chiếc VF 8 xuất cảng tới Mỹ. Thông tin về mẫu VinFast VF 5 và VF 9 tại Việt Nam cũng đã được hãng công bố và nhận đơn đặt hàng. 

Theo số liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam, đến quý III/2022, cả nước đã có khoảng 3.000 ô tô điện đang hoạt động, tăng gấp hơn 20 lần so với số lượng xe điện của năm 2019. Bên cạnh đó, cả nước hiện cũng có gần 1,8 triệu xe máy điện đang hoạt động tính đến cuối năm 2022.

Các chính sách giảm thuế, phí cho ô tô điện được thông qua

Ngày 1/3/2022, Quốc hội Việt Nam đã chính thức thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó có nội dung giảm thuế cho xe ô tô điện.

Cụ thể, từ 1/3/2022 - 28/2/2027, ô tô điện chạy pin loại chở người từ 9 chỗ trở xuống sẽ chịu mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) 3% thay vì 15% như trước đó. Ngoài ra, xe thuần điện loại chở người từ 10 đến dưới 16 chỗ sẽ chịu mức thuế TTĐB 2%, loại chở người từ 16 - 24 chỗ chịu mức thuế TTĐB 1%. Loại vừa chở người, vừa chở hàng chịu mức thuế suất 2%.

Các chuyên gia nhận định việc giảm thuế TTĐB sẽ giúp các hãng có cơ hội điều chỉnh, hạ giá bán xe thuần điện tại Việt Nam, đồng thời cũng khuyến khích đầu tư, sản xuất, kịp thời nắm bắt cơ hội để sản xuất ô tô điện chạy pin. Qua đó, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và định hướng sản xuất tiêu dùng theo hướng phát triển công nghiệp sạch.

Trước đó vào ngày 15/1, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ đối với nhiều loại hàng hóa, trong đó có ô tô điện. Cụ thể, trong vòng 3 năm kể từ ngày 1/3/2022, ô tô điện chạy pin có lệ phí trước bạ lần đầu là 0%. Trong 2 năm tiếp theo, mức thu bằng 50% mức thu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi.

Nhờ được miễn phí trước bạ, chi phí lăn bánh của xe thuần điện sẽ giảm tương đương từ 10-12% giá niêm yết của xe theo tuỳ theo địa phương đăng ký.

Cũng trong năm 2022, vào ngày 22/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 876/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí cacbon và khí metan của ngành GTVT.

Lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh đối với đường bộ được chia làm 2 giai đoạn, gồm 2022-2030 và 2030-2050. Trong đó, điai đoạn đầu tiên thúc đẩy sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; mở rộng phối trộn, sử dụng 100% xăng E5 đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Đồng thời, phát triển hạ tầng sạc điện nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp và khuyến khích các bến xe, trạm dừng nghỉ xây dựng mới & hiện hữu chuyển đổi theo tiêu chí xanh.

Trong giai đoạn 2, đến năm 2040, sẽ từng bước hạn chế tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy dùng nhiên liệu hóa thạch để sử dụng trong nước. Đến năm 2050, 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông sẽ chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

Quyết định 876 được xem là cơ sở pháp lý quan trọng để xây dựng lộ trình chấm dứt nhập khẩu, sản xuất và phân phối xe động cơ đốt trong cho đến năm 2050.

Nhìn chung, những tín hiệu đáng mừng kể trên trong năm 2022 đã phần nào giúp xu hướng xe xanh tại Việt Nam có nền tảng quan trọng hơn để phát triển bứt phá trong năm 2023 này.

Xem thêm: Dự đoán xu hướng ô tô Việt Nam 2023 - Rộng cửa cho phân khúc SUV và xe xanh