Vì sao ‘độ xe’ ở nước ngoài là hợp pháp nhưng tại Việt Nam lại là phạm luật?
Nếu chỉ thay thế một số chi tiết phụ kiện bên ngoài của xe, không ảnh hưởng đến an toàn thì pháp luật không cấm. Còn tất cả các hành vi tự ý ‘độ’ xe không thỏa mãn các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đều nguy hiểm khi tham gia giao thông, gây mất an toàn giao thông,… sẽ đều bị xử phạt.
Trên thế giới, việc độ xe xuất hiện từ khá lâu nhằm thỏa mãn đam mê của những người muốn sở hữu những chiếc xe riêng độc đáo. Thú chơi này cũng được du nhập vào Việt Nam hơn chục năm nay và đang được nhiều người trẻ yêu thích.
Song, các dân chơi xe ở Việt Nam vẫn thường hay than vãn về quy định hạn chế ‘độ xe’ và tỏ ra ghen tị với dân chơi xe nước ngoài.
Vì sao ‘độ xe’ tại Việt Nam lại là phạm luật?
Không phải ngẫu nhiên mà các trường hợp độ xe không theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật gây nguy hiểm, làm mất an toàn giao thông,…tại Việt Nam đều bị xử phạt theo Nghị định số 46/2016/NĐ-CP của Chính phủ. Bởi thực tế, việc độ xe có thể gây ảnh hưởng đến an toàn phương tiện.
Thông thường, các nhà sản xuất ô tô đã tính toán và thử nghiệm cẩn thận trước khi tung ra bất kỳ sản phẩm nào. Chúng phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và mục đích sử dụng. Theo đó, việc tự ý độ xe không theo hướng dẫn của nhà sản xuất như thay đổi cấu tạo, hình dáng,… có thể dễ gây ra tai nạn giao thông.
Chẳng hạn như việc thay bóng đèn sai tiêu chuẩn sẽ khiến người đi đường bị chói mắt. Hoặc độ lốp không đúng kích cỡ sẽ làm sai lệch thông số đồng hồ tốc độ. Chưa kể, một số thợ độ còn thay đổi cả công suất động cơ nhằm giúp xe chạy nhanh hơn và dễ đạt tốc độ tối đa,…điều này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới an toàn giao thông.
Có thể nhiều người nghĩ rằng ở nước ngoài, việc ‘độ’ xe là hành vi được cho phép. Nhưng thực tế hầu hết họ đều có một cơ quan đăng kiểm quản lý và kiểm tra kỹ thuật, nếu đạt yêu cầu thì mới cho sử dụng. Đây là việc làm cần thiết để những chiếc xe này bảo đảm an toàn khi tham gia giao thông.
Còn tại Việt Nam, ông Nguyễn Hữu Trí - Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam từng giải thích rằng:
‘Ở Việt Nam hiện nay, hạ tầng chưa đáp ứng được yêu cầu, tai nạn giao thông vẫn đang là vấn đề gây bức xúc, gây thiệt hại rất lớn cho xã hội, cần nhiều giải pháp để kiềm chế, chúng ta không cho phép độ xe. Nếu chỉ thay thế một số chi tiết phụ kiện bên ngoài, không ảnh hưởng đến an toàn thì pháp luật không cấm. Tất cả các hành vi tự ý độ xe không thỏa mãn các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đều gây nguy hiểm khi tham gia giao thông, gây mất an toàn giao thông và đều bị xử phạt’.
Tuy nhiên, cũng phải nói thêm rằng, việc xử phạt hành vị độ xe không đơn giản, bởi lực lượng cảnh sát giao thông không xác định được kết cấu ban đầu của chiếc xe như thế nào, căn cứ vào đó xác định mức độ thay đổi kết cấu xe để hình thành mức phạt. Song, cũng có một nghịch lý là mức độ xử phạt hiện nay là quá nhẹ, nên rất nhiều dân ‘độ’ xe vẫn thường xuyên thay đổi kết cấu ban đầu của xe.
Độ xe ra sao để không bị phạt?
Như đã đề cập, việc độ xe không được khuyến khích tại Việt Nam, các cá nhân hoặc tổ chức sở hữu phương tiện sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật nếu tự ý có hành vi thay đổi khung, máy, hình dáng, kích thước hay đặc tính của xe. Nhưng thực tế, không phải hành vi tự ý độ xe nào cũng bị phạt.
Tại Việt Nam, việc thay thế các phụ kiện bên ngoài mà không ảnh hưởng đến an toàn thì sẽ không bị cấm. Theo đó, nếu chỉ thay đổi một số phụ kiện bên ngoài của xe mà không thay đổi kết cấu, cấu tạo của xe và vẫn đảm bảo yêu cầu kĩ thuật cũng như đảm bảo độ an toàn của xe,… thì sẽ không bị xử phạt.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng, pháp luật sẽ không cho phép tự ý đổi kết cấu, tổng thành, cấu tạo của xe. Ví dụ như các trường hợp làm lại hơi để tăng công suất động cơ, thay đèn, vành xe, thay lốp, màu sơn,… sẽ không đúng chuẩn.
Nhìn chung, chỉ cần thoả mãn những điều kiện kể trên thì việc độ xe sẽ không bị xử phạt. Đồng ý việc độ xe sẽ giúp chiếc ô tô trông độc đáo, thu hút hơn,…nhưng hãy là người độ xe văn minh, phù hợp với pháp luật và quan trọng hơn là không làm ảnh hưởng đến người đi đường xung quanh.